Balıklarda Solunum
21 Temmuz 2024

Balıklarda Solunum


Balıklarda solunum, insanlardaki gibi oksijenli solunumdur. Ancak balıklar suyun içinde yaşadıkları için bu işlemi solungaçları yardımıyla gerçekleştirirler. Tüm canlıların hücreleri oksijen kullanır. Hücredeki maddelerin oksidasyonu sonucunda, ısı ve enerji yardımıyla karbondioksit üretilir. Üretilen karbondioksit, oksijenle yer değiştirmelidir. Balıklarda solunum, su ve kan damarları arasında dış solunum, kan ve dokular arasında ise iç solunum olarak gerçekleştirilir. Bu süreçte özel gelişmiş solungaçlarını kullanırlar.

Solungaçların Yapısı ve İşlevi

Solungaçlar, kemikli balıklarda iki bölüm halinde dört solungaç yayı üzerinde, lampiridlerde ise yedi solungaç yayı üzerinde gelişmiştir. Solungaç boşluğunda yer alan solungaçları koruyan "operculum" adlı bir örtü bulunur. Her solungaç yayının üstünde konkav bölümünde çeşitli büyüklükte ve sayıda solungaç dikenleri bulunurken, diğer tarafta kılcal damarlar olan solungaç lamelleri yer alır.

Balıklarda Dış Solunum Nasıl Gerçekleşir?

Balıklarda dış solunumda, suda erimiş haldeki oksijen kanla alınır, kandaki karbondioksit ise suya verilir. Bu işlemler solungaç lamellerindeki kan damarları aracılığıyla gerçekleştirilir. Solungaç yayları üzerinde çift sıralı halde lameller bulunur. Solungaçların her zaman nemli kalması için balıklar sürekli ağızlarını açar ve kapatır. Bu anda solungaç kapakları da sürekli su sirkülasyonunu sağlamak için bir süre açılıp kapanır. Kılcal damarlarla dolu solungaç lamelleri, balığın ağzından giren sudaki oksijeni tutar ve dokulardan taşıdığı karbondioksiti suya bırakır. Aynı anda oksijeni alınan su, açılan operkulumlarla dışarıya atılır.

Solungaçların Nemli Kalmasının Önemi

Solungaçların sürekli nemli olması, oksijenin alınması ve karbondioksidin verilmesi için gereklidir. Bu nedenle sudan çıkan balıklar, havada bol miktarda oksijen olmasına rağmen havasızlıktan boğulup ölür. Eğer suyun dışında balıkların solungaçları nemli tutulursa, havadaki oksijeni solunumda kullanabilirler. Bu yüzden bazı balık türleri, nemli yosunların arasında uzun mesafelere taşınabilir. Cyprinus carpio ve yayın balıkları buna uygun türlerdir.

Balıklarda Solunum Farklılıkları

Kemikli balıkların hepsinde solunum, operkulum ile tutulan dört çift solungaç ile yapılır. Ancak Lamperta fluviatilis türündeki balıklarda solunum farklıdır. Bu balıklarda yedi çift solungaç takımı bulunur ve üzerlerindeki operkulum kapak tek değildir. Bu balıklarda solunum için kullanılacak su, ağızdaki kanal yardımıyla solungaç boşluğuna geçer. Gaz alışverişi yapıldıktan sonra solungaç yarığı denilen yedi delik aracılığıyla dışarı atılır.

Balıkların bir kısmının aktivitesi azdır ve bu durum vücut ısılarının değişken olmasına yol açar. Aynı zamanda bulundukları ortama bağımlı hale gelirler. Bu yüzden sıcak ortama alışmış balıklar, aniden soğuk suya geçerlerse ısı dengesi korunamaz ve yaşadıkları şokun etkisiyle ölebilirler. Balıkların bir kısmı da bataklık ortamda yaşadıkları için solunuma yardımcı yapılar geliştirmiştir. Solungaçların arkasındaki bu tür labirent yapılar, özellikle Clarias türündeki balıklarda bulunur.

Ekstra Bilgiler

  • Balıkların solunum sistemi, yaşadıkları çevreye ve suyun oksijen içeriğine göre uyum sağlamıştır.
  • Balıkların solungaçlarındaki lameller, oksijenin maksimum düzeyde alınması için geniş bir yüzey alanı sağlar.
  • Solungaçlardaki kan akışı, suyun akışına ters yönde hareket eder, bu da gaz değişiminin etkinliğini artırır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Dış Solunum Organları

Dış Solunum Organları

Solunum Fizyolojisi Nedir?

Solunum Fizyolojisi Nedir?

Popüler İçerikler

Hücresel Solunum Nedir?

Hücresel Solunum Nedir?

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Solunum Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi

Oksijenli Solunum Reaksiyonları

Oksijenli Solunum Reaksiyonları

Solunum Çeşitleri Türleri ve Özellikleri

Solunum Çeşitleri Türleri ve Özellikleri

Solunum Durması Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Durması Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Tipleri Türleri ve Özellikleri

Solunum Tipleri Türleri ve Özellikleri

Güncel

Hamilelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Hamilelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Güncel

Solunum Sistemi Anatomisi Nedir?

Solunum Sistemi Anatomisi Nedir?

Canlılarda Solunum Sistemi

Canlılarda Solunum Sistemi

Solunum Denklemi

Solunum Denklemi

Aerobik Solunum Nedir?

Aerobik Solunum Nedir?

Solunum Cihazı Fiyatları

Solunum Cihazı Fiyatları

Solunum Sistemi Fizyolojisi Nedir?

Solunum Sistemi Fizyolojisi Nedir?

Balıklar Nasıl Solunum Yapar?

Balıklar Nasıl Solunum Yapar?

Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Yolu Enfeksiyonu Belirtileri ve Tedavisi

Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanması

Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanması

Balıklarda Solunum

Balıklarda Solunum

Trake Solunumu Nasıl Gerçekleşir?

Trake Solunumu Nasıl Gerçekleşir?

Solunum Sayısı Nedir?

Solunum Sayısı Nedir?

Anatomi Solunum Sistemi Nedir?

Anatomi Solunum Sistemi Nedir?

Alt Solunum Yolları Nelerdir?

Alt Solunum Yolları Nelerdir?

Böceklerin Solunum Organı Çeşitleri

Böceklerin Solunum Organı Çeşitleri

Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu

Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu

Normal Solunum Sayısı

Normal Solunum Sayısı

Oksijensiz Solunum Denklemi

Oksijensiz Solunum Denklemi

Akciğer Solunumu Türleri ve Özellikleri

Akciğer Solunumu Türleri ve Özellikleri

Solunum Enfeksiyonu Nedenleri?

Solunum Enfeksiyonu Nedenleri?

Suni Solunum Türleri ve Özellikleri

Suni Solunum Türleri ve Özellikleri

Solunum Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

İnsanda Solunum Sistemi Türleri ve Özellikleri

İnsanda Solunum Sistemi Türleri ve Özellikleri

Gebelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Gebelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu