Hayvanlarda Solunum
22 Haziran 2024

Hayvanlarda Solunum

Canlılarda solunum, kan hücrelerine oksijen ve besin taşır. Vücuda alınan oksijen yardımı ile hücrelere taşınmış olan besinler, oksijen sayesinde yakılır. Bu süreçte ortaya çıkan enerjiye solunum denir. Her canlının yaşamını devam ettirebilmesi için solunuma ihtiyacı vardır. Yaşayan her canlı, solunum yollarına göre çeşitli gruplara ayrılır.

Hayvanlarda Solunum Organlarının Genel Özellikleri

  • Solunum organlarının yüzeyi nemli ve geniştir.
  • Organlarda hassas ve ince epitel doku bulunur.
  • Trake solunum organı dışındaki organlarda çok miktarda kan taşıyan kılcal damarlar bulunur.
  • Karada yaşayan hayvanlarda solunum içe doğru yapılır. Bunun nedeni kuruma riskidir.
  • Suda yaşayan hayvanlarda ise solunum dışa doğru yapılır.

Hayvanlarda Solunum Çeşitleri

Deri Solunumu

Yumuşakçalar, kurbağalar ve solucanlar gibi hayvanlar, deri solunumu gerçekleştirir. Bu canlıların derilerinin yüzeyi nemli olmalıdır. Bunun sebebi, difüzyon ile gaz alışverişinin sağlanabilmesidir. Derideki nemi ise mukus bezleri sağlar. Solunum, derinin nemli olması sayesinde ayrışarak kılcal damarlara ilerler ve kana karışır. Kan, yeteri kadar oksijeni alarak hücrelere iletir. Vücuttan karbondioksitin dışarı atılması da aynı yöntemle gerçekleşir.

Trake Solunumu

Trake solunumu, eklem bacaklılarda görülür. Bu sistem, doku hücrelerine en hızlı şekilde oksijen girişi ve karbondioksit çıkışını sağlar. Trake solunum sisteminin dolaşım sistemi ile bir bağlantısı yoktur. Alyuvar ve solunum pigmenti barındırmaz. Bu nedenle kan renksizdir ve oksijen ile karbondioksit kanla taşınmaz. Solunumda trake, vücut boyunca dallanan borucuklardan oluşur. Dışarı ile bağlantısı stigma kanalları ile sağlanır. Stigma, eklem bacaklılarda göbeklerinin alt bölümünde yer alan halkalı yapıların bölmesinde bulunan bir çift delik yapıdır. Vücuttaki trake ilerledikçe incelen bir yapıya sahiptir. Ufalan trake uzantılarına trakeol denir. Çoğunlukla göğüs kısmında yer alan trake, kanatlara ve bacaklara uzanan yapıya sahiptir. Trakeler, içerisindeki oksijeni trakeoller sayesinde hücreye taşır. Karbondioksiti trakeollerden trake sayesinde vücudun dışına atarak gaz alışverişi yapar. Eklem bacaklılar, stigmatada havanın giriş ve çıkışını kontrol edebilmesi için vücuttaki kasları gevşetirler. Vücuttaki havanın atılması kasılma, hava alımı ise gevşeme ile meydana gelir.

Solungaç Solunumu

Solungaç solunumunu kullanan hayvanların her birinin farklı bir solungaç yapısı vardır. Solungaç solunumu yapan hayvanlar balıklar, yumuşakçalar, kabuklular ve kurbağa larvalarıdır. Vücutlarının dışına bağlantılı olan tüy şeklinde saçaklı yapılara dış solungaçlar denir. Dış solungaçlar, kurbağa larvalarında ve akciğerli balıklarda bulunur. İç solungaçlar ise kemiksi ve kıkırdak yapıda olup, şekil olarak yaprağı andırır. Solungaç yayları da taşınır. Kan damarları açısından solungaçlar oldukça fazladır. Kemiksi yapılı balıklarda solungaçlar operkulum ile kapalıdır.

Akciğer Solunumu

Bu solunum çeşidi sürüngenler, kuşlar, yetişkin kurbağalar ve memelilerde görülür.
  • Sürüngenler: Timsah ve yılanların su ile ilişkileri bulunmasına rağmen diğer sürüngenler gibi akciğer solunumu yaparlar.
  • Kuşlar: Kuşların yapısından dolayı akciğerlerinde alveoller yerine hava keseleri bulunur. Kuşlardaki hava keseleri ayrıca yedek depo olarak kullanıldığı için uçuşlarını sağlar. Hava keselerinde bulunan kılcal damarların sayısı azdır. Kuşlardaki bu keseler oksijen alır ama karbondioksit olarak dışarı atamazlar. Vücuttaki hava hep tek yönlü hareket eder. Bu sebepten dolayı akciğerde yer alan kılcal damarlar sürekli olarak oksijenli yapıdadır.
  • Kurbağalar: Akciğerlerinde hiç bölme bulunmaz. Akciğer basit yapıdadır. Soluk borusu yoktur. Kurbağalar ağızları açıkken solunum yapamazlar. Burun kısmında yer alan kapak şeklindeki yapıların açılması ile hava ağıza dolar. Hava, basınç ile akciğerlere doğru devam eder.
  • Memeliler: Memelilerin akciğerlerinin yüzeyi alveoller ile çevrelenmiştir. Bol miktarda kılcal damar bulunur. Memeliler grubunda bazı hayvanlarda birden fazla solunum organı mevcuttur.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Alt Solunum Yolları Nelerdir?

Alt Solunum Yolları Nelerdir?

Oksijensiz Solunum Nedir?

Oksijensiz Solunum Nedir?

Popüler İçerikler

Hayvanlarda Solunum

Hayvanlarda Solunum

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Solunum Fizyolojisi Nedir?

Solunum Fizyolojisi Nedir?

İç Solunum Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

İç Solunum Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Anatomi Solunum Sistemi Nedir?

Anatomi Solunum Sistemi Nedir?

Solunum Anatomisi ve Fizyolojisi

Solunum Anatomisi ve Fizyolojisi

Gebelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Gebelikte Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Güncel

Solunum Sistemi Fizyolojisi Nedir?

Solunum Sistemi Fizyolojisi Nedir?

Güncel

Solunum Durması Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Durması Belirtileri ve Tedavisi

Güncel

Suni Solunum Türleri ve Özellikleri

Suni Solunum Türleri ve Özellikleri

Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanması

Bebeklerde Solunum Yolu Tıkanması

Balıklarda Solunum

Balıklarda Solunum

Solunum Enfeksiyonu Nedenleri?

Solunum Enfeksiyonu Nedenleri?

Solunum Denklemi

Solunum Denklemi

Fotosentez ve Solunum İlişkisi

Fotosentez ve Solunum İlişkisi

Bebeklerde Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Bebeklerde Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Solunum Sayısı Nedir?

Solunum Sayısı Nedir?

Solunum Sistemi Organları ve Görevleri

Solunum Sistemi Organları ve Görevleri

Oksijensiz Solunum Denklemi

Oksijensiz Solunum Denklemi

Akciğer Solunumu Türleri ve Özellikleri

Akciğer Solunumu Türleri ve Özellikleri

Aerobik Solunum Nedir?

Aerobik Solunum Nedir?

Üst Solunum Yolları Özellikleri ve Görevleri

Üst Solunum Yolları Özellikleri ve Görevleri

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Akut Üst Solunum Yolu Enfeksiyonu

Solunum İzolasyonu İzolasyon Kategorileri

Solunum İzolasyonu İzolasyon Kategorileri

Solunum Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi

Biyoloji Solunum Nedir?

Biyoloji Solunum Nedir?

Solunum Egzersizi Faydaları Nelerdir?

Solunum Egzersizi Faydaları Nelerdir?

Trake Solunumu Nasıl Gerçekleşir?

Trake Solunumu Nasıl Gerçekleşir?

Bitkilerin Solunum Organı ve Görevleri

Bitkilerin Solunum Organı ve Görevleri

Solunum Yolu İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Solunum Yolu İlaçları Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?

Solunum Çeşitleri Türleri ve Özellikleri

Solunum Çeşitleri Türleri ve Özellikleri

Solunum ve Fotosentez

Solunum ve Fotosentez

Solunum Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Yolu Tıkanması Belirtileri ve Tedavisi

Hücresel Solunum Nedir?

Hücresel Solunum Nedir?

Solunum Cihazı Fiyatları

Solunum Cihazı Fiyatları

Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu

Alt Solunum Yolu Enfeksiyonu

Solunum Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi

Solunum Yetmezliği Belirtileri ve Tedavisi