Solunum Hastalıkları
Solunum hastalıkları, solunum sistemi üzerinde meydana gelen ve genellikle yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen rahatsızlıklardır. Solunum sistemi, yaklaşık olarak 700 trilyon hücreye oksijen taşıyan ve vücudun en önemli sistemlerinden biridir. Görevi yalnızca oksijen taşımakla sınırlı değildir; aynı zamanda kanın pH değerini ayarlamak gibi hayati fonksiyonları da bulunmaktadır. Solunum sistemine ait organlar arasında burun, gırtlak, nefes borusu ve akciğerler yer alır. Özellikle akciğerlerle ilgili hastalıklar, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve kişinin nefes almakta zorlanmasına neden olarak yaşam kalitesini düşürebilir.
Solunum Hastalıklarının Nedenleri
Solunum yolu ile ilgili gelişen hastalıklar genellikle hava kirliliği nedeniyle ortaya çıkar. Sağlıklı bir yaşam için temiz hava şarttır. Solunan havanın kirli olması, vücutta neredeyse tüm organlara zarar verebilir. Vücut başlangıçta yaşanan zarar ile mücadele edebilse de, sürekli kirli hava solunması durumunda zamanla yenik düşer. Solunum hastalıkları, vücudun en zayıf anında ortaya çıkar.
Solunum Hastalıkları Nelerdir?
- Larenjit: Bir diğer adı gırtlak iltihabı olan larenjit, ses tellerinde oluşan iltihap nedeniyle meydana gelir. Ses kısılır ve boğuklaşabilir. Hasta, boğazında bir şey takılmış hissi yaşayabilir ve bu nedenle sürekli boğazını temizleme ihtiyacı hisseder. Boğazda gıdıklanma oluşur. Larenjit tedavisi, nedene yönelik yapılır. İltihap alerjenler nedeniyle oluşmuşsa antihistaminik ilaçlar kullanılır. Şayet larenjit bakteri nedeniyle oluşmuşsa antibiyotik tedavisi, virüs kaynaklı gelişmişse buhar solunması tedavisi uygulanır.
- Astım: Astımı olan kişilerde solunum yolları oldukça hassas olur. Hava yolları daraldığı için hava akışında sorun yaşanır. Astım hastalığında hava, sınırlı hava yollarını geçmekte güçlük çeker. Bu güçlük, zamanla hırıltıya neden olur. Astım nedeniyle yaşanan ataklar; hava kirliliği, sigara dumanı, fabrika dumanları, enfeksiyonlar, polen, kedi-köpek tüyü ve egzersiz gibi tetikleyicilerle ortaya çıkabilir. Astımdan korunabilmek için astımı tetikleyen maddelerden uzak durulmalıdır. Astım tedavisi için genelde steroid ilaçlar reçete edilir. Steroid ilaçlar, KOAH gibi hastalıkların tedavisinde de oldukça faydalıdır. Ancak, uzun dönem kullanıldığında iştah artışı, kilo alma, şişlik, katarakt ve böbrek üstü fonksiyonlarında bozukluk gibi şikayetlere neden olabilir.
- KOAH: Ciddi bir rahatsızlık olan KOAH, nefes darlığı, geçmeyen öksürük ve kronik mukus üretimi gibi şikayetlere yol açar. Beraberinde boğazda bir şey batma hissi, boğazın sürekli temizlenme ihtiyacı, kanlı veya yeşil balgam, konuşma zorluğu, uyku problemleri, kronik yorgunluk ve unutkanlık gibi belirtiler de yaşanır. KOAH genelde çok sigara içen kişilerde görülür. Ayrıca iş yerinde kirli havaya maruz kalma, kalıtım, solunum yolunda gerçekleşen enfeksiyonlar, tedavi edilmeyen astım ve kistik fibrozis de KOAH nedenleri arasında yer alır. KOAH tedavisinde hastanın alması gereken önlemlerin yanı sıra ilaç tedavisi uygulanır. Egzersiz, düzenli beslenme ve oksijen terapisi de tedavide önemli rol oynar.
- Akut Bronşit: Bakteriyel ya da viral enfeksiyon nedeniyle oluşan bir solunum hastalığıdır. Bronş tüplerinde gelişen iltihaplanma, akut bronşit olarak tanımlanır. Solunum yolunda gelişen enfeksiyon vücuda girdikten sonra kişide halsizlik hissi oluşturur ve beraberinde nefes darlığı, öksürük, göğüs ağrısı ve balgam gibi belirtilere yol açar. Mukus ya da balgam koyu yeşil renkte ise antibiyotik tedavisi ile kontrol altına alınır.
- Sinüzit: Çok sık karşılaşılan ve her yaş grubunda görülen bir solunum hastalığıdır. Soğuk algınlığı ya da alerjik reaksiyonlardan sonra gelişir. Bağışıklık sistemi ile ilgili hastalıklardan sonra da görülebilir. Sinüzit, vakit kaybetmeden düzenli tedavi gerektiren bir hastalıktır. Sinüzit belirtileri arasında baş ve yüz ağrısı, burun tıkanıklığı, boğaz ağrısı ve yorgunluk yer alır. Tedavisinde antibiyotik kullanılır ve oldukça başarılı sonuçlar elde edilir.
- Soğuk Algınlığı: Bulaşıcı ve yaygın bir solunum hastalığıdır. Genelde enfeksiyon nedeniyle oluşur. Yüzlerce virüs, soğuk algınlığına neden olabilir. Soğuk algınlığı, virüs kaynaklı olduğu için antibiyotik tedavisi uygun görülmez. Çünkü antibiyotik virüslere etki etmez. Mukus rengi sarı ya da yeşil olursa bir doktora başvurmakta yarar vardır. Hapşırma, baş ağrısı, kas ağrısı, burun tıkanıklığı, öksürük ve ateş soğuk algınlığı belirtileri arasında yer alır. Sıvı alımının artırılması, ağrı kesiciler ve öksürük bastırıcı ilaçlar tedavisinde kullanabilir.
Sonuç
Solunum hastalıkları, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir ve yaşam kalitesini önemli ölçüde düşürebilir. Bu hastalıkların önlenmesi ve tedavisi için erken tanı ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması büyük önem taşır. Ayrıca, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, düzenli egzersiz yapmak ve temiz hava solumak, solunum sağlığını korumada önemli rol oynar. |
